cat -dosya yaratmaya veya çıktı almaya yarar.
Seçenekler
-b : boş olmayan satır sayısı
-n : çıktıya giden tüm satır sayısı
-e : her satırın sonuna $ görüntüler
-t : TAB yerine ^I görüntüler
-u : UNIXe uygunlu§u önemsiz
-v : karaterlerden önce yer alan ^ ile TAB ve LFD hari‡ kontrol karakterlerini görüntüler
-et: satır sonuna $, TAB yerine ^I görüntüler
-h : kullanım mesajı verir
-s : çok sayıda yer alan boşlukları bire indirir
Anlatım ve örnekler
UNIXte çok kullanılan ,çok işlevli bir komuttur.Bu işlevlerden bir tanesi,MS-DOStaki TYPE komutu ile aynıdır. En basit kullanım formu:
$ cat dosya_adı
şeklindedir.Bu formda kullanıldığı zaman,dosya_adı adlı dosyayı ekrana (daha dogrusu,UNIX diliyle standart çıktı birimine:standart output) gönderir.Standart çıktı birimi genellikle ekran olduğu için,dosyayı ekrana listelemek için kullanılır.Örnek komut:
$ cat /etc/motd
Dosya yaratmak için kullanılan form ise daha farklı...
$ cat > yenidosya
$ cat > dosya1 komutu verilir.İmleç(cursor) yeni satırın başına geldiğinde,dosyanın içinde yer alması istenen satırlar girilir.Girmek istenen satırlar tamamlanınca,imleç satır başındayken Ctrl ve D tuşlarına birlikte basarak (EOF:end of file karakteri)standart giriş biriminizde dosya sonuna gelindiği belirtilir. Dosya adı verirken dizin adı belirtilmediğinden dosya1 adlı dosya çalışma dizininizde yaratılır.Herhangi bir hata mesajı alınmazsa dosya hatasız yaratılmış demektir.E§er dosya1in yaratılıp yaratılmadığını kontrol etmek istenirse iki yöntem önerilebilir:
$ cat dosya1
ve
$ ls
Birinci komut(cat),dosya1 dosyasının içine yazdıklarımızı ekrana görüntüleyecek,böylece yaratma işleminin tamamlanıp tamamlanmadığını sağlam bir şekilde kontrol etmiş oluruz.İkinci komutla(ls) ise sadece dosyanın adını,uzunluğunu, ne zaman yaratıldığını ve sahibinin kim oldugunu öğrenebiliriz. Eğer cat komutu parametresiz kullanılırsa pek anlamlı olmayan bir iş yapılmaya başlanır.Standart giris biriminden okunanlar standart çıktı birimine kopyalanacaktır.Yani klavyeden basılan her tuş ekrana kopyalanacaktır.Bu durumdan kurtulmak için,imleç satır başındayken Ctrl-D tuşuna basmak kopyalama işini sona erdirecektir.
$ cat >> dosya1
Bu komut girilen satırların(klavyeden) dosya1 dosyasının arkasına eklemeye yarar.Örnekler:
$ cat >siir.cst
ÖMRÜMDE SÜKUT
Çıngıraksız,rehbersiz deve kervanı nasıl,
İpekli mallarını kimseye göstermeden,
Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl,
Ömrüm öyle esrarlı geçecek ses vermeden.
Ve böylece bu ömür,bu ömür her dakika,
Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.
Semada yıldızlardan,yerde kurtlardan başka
Yaşayıp öldüğünü kimseler bilmeyecek!
^D
12 satırlık bir dosya olusturduk.Arkasına 2 satır eklemek için
$ cat >>siir.cst
Cahit Sıtkı TARANCI
^D
Böylece dosya 14 satır olur.Eğer dosyayı okumak istersek:
$ cat siir.cst
ÖMRÜMDE SÜKUT
Çıngıraksız,rehbersiz deve kervanı nasıl,
İpekli mallarını kimseye göstermeden,
Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl
Ömrüm öyle esrarlı geçecek ses vermeden.
Ve böylece bu ömür,bu ömür her dakika,
Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.
Semada yıldızlardan,yerde kurtlardan başka
Yaşayıp öldüğünü kimseler bilmeyecek!
Cahit Sıtkı TARANCI
Dosyanın satır sayısını öğrenmek istersek
$ cat -n siir.cst
1 ÖMRÜMDE SÜKUT
2
3 Çıngıraksız,rehbersiz deve kervanı nasıl,
4 İpekli mallarını kimseye göstermeden,
5 Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl,
6 Ömrüm öyle esrarlı geçecek ses vermeden.
7
8
9 Ve böylece bu ömür,bu ömür her dakika,
10Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.
11Semada yıldızlardan,yerde kurtlardan başka
12Yaşayıp öldüğünü kimseler bilmeyecek!
13
14Cahit Sıtkı TARANCI
Eğer bos olmayan satır sayısını görmek istersek
$ cat -b siir.cst
1 ÖMRÜMDE SÜKUT
2 Çıngıraksız,rehbersiz deve kervanı nasıl,
3 İpekli mallarını kimseye göstermeden,
4 Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl,
5 Ömrüm öyle esrarlı geçecek ses vermeden.
6 Ve böylece bu ömür,bu ömür her dakika,
7 Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.
8 Semada yıldızlardan,yerde kurtlardan başka
9 Yaşayıp öldüğünü kimseler bilmeyecek!
10Cahit Sıtkı TARANCI
Eğer TAB yeralıp almadığını görmek istersek $ cat -t siir.cst Bu dosyada ilk ve son satırlarda tab yer almaktadır.Bu nedenle diger satırları aynen yazar ilk ve son satırları ise ^IÖMRÜMDE SÜKUT Cahit Sıtkı^ITARANCI şeklinde görüntüler.
$ cat -e siir.cst
ÖMRÜMDE SÜKUT$
$
Çıngıraksız,rehbersiz deve kervanı nasıl,$
İpekli mallarını kimseye göstermeden,$
Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl,$
Ömrüm öyle esrarlı geçecek ses vermeden.$
$
$
Ve böylece bu ömür,bu ömür her dakika,$
Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek.$
Semada yıldızlardan,yerde kurtlardan başka$
Yaşayıp öldüğünü kimseler bilmeyecek!$
$
Cahit Sıtkı TARANCI$
$ cat -et siir.cst şeklinde bir komut hem TAB yerine ^I,hem de satır sonlarına $ koyar yani son iki örnek birliktedir.
$ cat -h
cat:Not a recognized flag :h
Usage:cat [-qrSsu] [-n[b]] [-v[et]] [-|File ...]
************************************************** ********************
Komut
chgrp -bir dosyanin yada klasörün grup sahipligini degistirmeye yarar.
Sözdizimi
chgrp [ -f ] [ -h ] [ -R ] Grup { Dosya..... | Klasör.....}
Tanim
chgrp komutudaha belirtilen grupla iliskilendirilmis olan dosya
veya klasörü
belirtilen grup ismi veya grop ID si ile degistirir.Bir sembolik linkle karsilastiginda
ve siz -h parametresini özellestirmediginiz zaman, "chgrp" komutu
belirtilen linkin grup sahipliginde
olan dosya veya klasörün göstermekte oldugu linki degistirir ama linkin kendi grup sahipligini
degistirmez
Eger -h parametresini özellestirirseniz, "chgrp" komutu üstte
anltilana ters islem yaparak linkin grup
sahipligini degistirir ama linkin isaretledigi dosya veya klasörün grup sahipligini degistirmez
Eger -h ve -R paremetrelerini özellestirirseniz,"chgrp"
komutu belirtilen klasörleri özyineli olarak azaltir,
ve sembolik linkle karsilastigi zaman, linkin grup sahipligi degistiriliyor ama linkin isaretledigi dosya veya
klasörün grup sahipliginde bir degisiklik meydana getirmiyor
Parametreler
-f : Kullanim hatalari hariç bütün hatalari çikartir
-h : sembolik linkin grup sahipligini degistirir ama linkin
isaretledigi dosya veya klasörün grup sahipligini degistirmez
-R : Klasörleriözyineli olarak indirger,her dosya için
belirtilen grup IDsini yerlestirir.Eger bir link ile karsilasirsa ve link bir
klasörü isaretliyse,bu klasörün grup sahipligini degistirir ama klasörün daha içlerine girilmez
Çikis durumu
Bu komut asagidaki degerleri döndürür
0:Basari ile tamamlandi
>0:Bir hata olustu
Örnekler
1.dosya1 isimli dosya veya klasörün grup sahipligini grup1e degistirmek için:
$ chgrp grup1 dosya1
Dosya1in grup giris izinleri artik grup1 olarak ayarlanir
2.klasör1 isimli klasörün ve içindeki bütün dosyalarin ve alt klasörlerin grup
sahipliklerini grup1 olarakdegistirmek için:
$ chgrp -R grup1 klasör1
Klasöre1in ve içindeki tüm dosyalarin ve alt klasörlerin grup giris izinleri grup1
olarak degistirilir.
************************************************** ********************
Komut
chmod -Dosya ve dizinlere erişim yetkilerini değiştirmek için
kullanılır.İzin modlarını iki türlü ifade etme olanağı vardır.Bunlardan
birincisi onaltılı sisteme (octal) göre tanımlama,ikincisi ise sembolik
tanımlama şeklindedir.Onaltılı sisteme göre:
chmod [-R][-h][-f] izin kodu {dosya...|dizin...}
Yetki tanım grupları aşağıdaki gibi sayısal birer değerle eşleşterilir:
r : 4
w : 2
x : 1
Bu eşleştirmeler dosya/dizin sahibi (owner),grup ve diğerleri (others)
için ayrı ayrı yapılır.
Sembolik Tanımlama :
chmod [-R][-f][-h][[u][g][o][a]]{{-|+|=}[r][w][x][s]}{dosya...|dizin...}
Bu formda chmod komutu sembolik harflerle kullanılır.Bunlar:
İzin değişiminin kiminle ilgili olduğu:
u : dosya/dizinin sahibi (user)
g : dosya/dizinin sahibiyle aynı grupta olanlar (group)
o : diğer kullanıcılar (others)
a : herkes (all)
İzinler üzerindeki işlemler için:
+ : yetki ekleme
= : yetki eşitleme
- : yetki çıkarma
İzinlerin sembolleri:
r : okuma yetkisi (read)
w : yazma yetkisi (write)
x : çalıştırma yetkisi (execute)
s : programı çalıştıran kullanıcıların,progam çalıştığı sürece ve
sadece bu programla ilgili komutlar açısından,program dosyasının
sahibinin yetkilerine sahip olmalarını sağlar.
Seçenekler
-f :Geçersiz izinler ve kullanım cümleleri dışında bütün hata
mesajlarını ihmal eder.
C.tesi Mayıs 05, 2007 12:22 pm